W sklepach zazwyczaj można znaleźć dwa rodzaje mleka – w szklanych lub plastikowych butelkach zawsze stojące w lodówkach oraz mleko UHT, które można znaleźć na zwykłych półkach obok innych produktów niewymagających chłodzenia. Po które z nic lepiej sięgać i czym właściwie się od siebie różnią?
Te dwa rodzaje mleka różnią nie tylko warunki przechowywania, ale też termin do spożycia. O ile zwykłe, pasteryzowane, mleko w butelce nadaje się do użycia przeważnie w ciągu kilku do kilkunastu dni, mleko UHT zachowuje świeżość przez wiele miesięcy. Wszystko za sprawą różnych metod produkcji.
Co kryje się za skrótem UHT? Z angielskiego oznacza on „ultra high temperature processing”, a więc proces przetwarzania w bardzo wysokiej temperaturze. Mleko UHT krótko podgrzewane jest nawet do 150 stopni Celsjusza, co niszczy wszelkie znajdujące się w nim drobnoustroje odpowiedzialne za naturalne procesy psucia. Niestety, taki proces sterylizacji jednocześnie pozbawia mleko części substancji korzystnie wpływających na nasze zdrowie. W mleku UHT zachowane zostaje jednak białko, laktoza i minerały i to one są główną wartością tego produktu.
„Częściowemu zniszczeniu ulegają nieodporne na działanie temperatury witaminy rozpuszczalne w wodzie jak witamina C lub folacyna. Warto dodać, że zawartość witaminy C jest w mleku krowim generalnie niewielka. W procesie pasteryzacji straty pozostałych witamin nie przekraczają 10%. Proces ogrzewania mleka metodą UHT zwiększa straty witamin w zakresie 10 do 20% w porównaniu do mleka surowego. Ogrzewanie mleka poza zniszczeniem mikroorganizmów może również powodować inaktywacje niektórych enzymów, a wspomniane wyżej zmiany w zawartości pozostałych składników, mogą razem wywoływać subtelne zmiany pod względem smaku i zapachu” – czytamy w publikacji Narodowego Centrum Edukacji Żywieniowej.
W odróżnieniu od mleka UHT, zwykłe mleko pasteryzowane w procesie produkcji podgrzewane jest do temperatury co najmniej 71 stopni przez 15 sekund. Zachowuje ono więcej wartości odżywczych, jednak okres jego trwałości jest krótki.
Zarówno pasteryzacja, jak i UHT, zapewniają właściwą higienę mleka, dzięki czemu jest ono bezpieczne dla naszego zdrowia.
Wybierając mleko dla siebie, warto więc zastanowić się, jaki produkt będzie dla nas lepszy. Na co dzień korzystniej wybrać mleko pasteryzowane, jeśli nie możemy zapewnić warunków chłodniczych, będąc na przykład w podróży, oczywistym wyborem będzie mleko UHT.